Auteur: JanRoel

  • Het gebruik van het woord ‘nazi’ door Rusland

    De Russische regering rechtvaardigde de inval in Oekraïne tegenover het Russische volk als een actie om de naziregering van Oekraïne te verwijderen. Rusland zou op die manier het Oekraïnse broedervolk bevrijden.De oorlog duurt nu ruim een maand. Deze dagen heeft de Russische regering gezegd dat Oekraïners nazi’s zijn en dat het hele volk of het hele land vernietigd moet worden ( om in stijl te blijven : Das Volk soll ausradiert werden … wie is hier de nazi ? ).

    Volgens Timothy Snyder, professor geschiedenis aan de universiteit Yale, Verenigde Staten van Amerika, gebruikt de Russische regering een eenvoudige tegenstelling :

    • Wij zijn de Russen met onze Russische waarden en onze Russische doelen.
    • Wie geen Rus is, wie onze waarden en doelen niet deelt, is een nazi.

    De Russische regering gebruikt het woord ‘nazi’ zonder context, enkel als veroordeling. Nazi zijn de anderen. Zo is heel west Europa en ‘het westen’ nazi voor de Russische regering.

    Zie deze video :

  • De algemene relativiteitstheorie en torsiewiskunde

    Een mooie ontwikkeling in het onderzoek naar de zwaartekracht, de algemene relativiteitstheorie en – heel voorzicht – de theorie van alles. Zwaartekracht is beschreven in de wiskunde van krommingen. Het kan ook beschreven worden in de wiskunde van torsie ( driedimensionale kromming ). Einstein zelf was daar al mee bezig. De algemene relativiteitstheorie verandert daardoor niet, maar de torsiewiskunde maakt wel mogelijk dat de relativiteitstheorie extremen beter beschrijft. Deze toepassing heet teleparallellisme. Het lost vier problemen op van de algemene relativiteitstheorie geformuleerd met de wiskunde van krommen. Ook een verbinding met de snaartheorie lijkt mogelijk. Paul M Sutter, New Scientist 2022-4, 52-55.

  • Elk jaar 19.000 doden door vuurwapens in de VS

    Stel je voor dat elk jaar op 31 december alle inwoners van de gemeente Oirschot doodgeschoten worden. Een te rechtvaardigen prijs voor het recht een vuurwapen te bezitten.

    Deze dagen in de aandacht door de oorlog in Oekraïne : de oorlog in Afghanistan kostte volgens Wikipedia ( klik hier voor de link ) tussen 2001 en 2013 aan 3.484 militairen het leven ( wat me een onderschatting lijkt ). De Verenigde Staten van Amerika verloor 2.400 mensenlevens.

    Van Jim Jeffries, standup comedian uit Australië, maar levend in de VS, staat een video op YouTube ( eigenlijk één verhaal in twee delen ), waarin hij de argumenten voor vuurwapens ‘behandelt’ :

  • Buiten zwemmen

    Nog steeds koud.
  • Vrouwenmoord

    Tussen 2016 en 2020 zijn in Nederland 211 vrouwen vermoord. Meer dan 50% van deze moorden werd gepleegd door de partner of de ex-partner van de vrouwen.

    Tussen 2016 en 2020 zijn in Nederland twee keer zoveel mannen vermoord. 4% van de moorden op mannen werd gepleegd door de partner of de ex-partner van de mannen.

    Zie dit artikel van het Centraal Bureau van de Statistiek : https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2021/39/minder-moorden-in-2020-wel-meer-jongeren-vermoord. Daaruit het onderstaande citaat :

    “In de periode 2016–2020 had de politie bij 95 procent van de vrouwen die slachtoffer waren van moord en doodslag een dader in beeld. Bij bijna 6 op de 10 vrouwen die in deze periode werden vermoord, was de vermoedelijke dader de partner of ex-partner. Huiselijke omstandigheden, zoals een echtelijke ruzie, waren het meestvoorkomende motief. Vrouwen werden veelal in hun eigen woning met een steekwapen, door mishandeling of door wurging omgebracht.

    Bij 80 procent van de mannen die in de periode 2016–2020 zijn vermoord, was een dader in beeld. Deze (vermoedelijke) dader was in 3 op de 10 gevallen een kennis of vriend van het slachtoffer, bij 1 op de 6 ging het om een afrekening in het criminele circuit. Drie kwart van de mannen werd omgebracht met een vuur- of steekwapen.”

    In hetzelfde artikel staat dat in Nederland in verhouding tot andere Europese landen weinig moorden gepleegd worden.

  • Februari 2022

    De gebroken aarde, trilogie van NK Jemisin

    Ik hoorde het luisterboek, gelukkig met een passende voorleesstem, en kon niet stoppen met luisteren. Jemisin heeft een volstrekt unieke wereld gemaakt, met stenen, edelstenen en halfedelstenen, mensen die verstenen, wezens die steen eten, een tektonisch overactieve aarde en een maan uit de baan. De hoofdpersonen, uitgestotenen met steenmagie, moeten daarin hun weg vinden en, natuurlijk, de aarde redden.

    De serie bestaat uit Het vijfde seizoen, De obeliskpoort, De stenen hemel. Als je lid bent van de bibliotheek kan je de boeken op je telefoon luisteren.

    Make women come door Nina de la Parra

    Nina voert je mee door haar leven tot nu toe, hysterisch verlangend naar verlossing door een man, één die tenminste zelfstandig een treinkaartje kan kopen. Jemig wat een snelheid heeft dit boek. Het schreeuwt en raast. Het taalgebruik en de typografie zijn geweldig. Hoofdletters, cursief, frrrrrt, noten die naar noten wijzen, Engels en Surinaams ( met verklarende woordenlijst voor witte bejaarden zoals ik ). Nina heeft trouwens gewoon een kut en daar ben ik erg voor. Weg met al die lieve bedekwoorden en verkleinwoordjes ( poesje … ). Wij mannen hebben toch ook geen lulletje of een dickje ? Nou dan. Ik ben alleen niet voor labia in plaats van schaamlippen. De schaamte schrappen ok, maar … kutlippen bijvoorbeeld ? Ja, dit is echt serieuze shit, lezer. Meer. Als je wilt weten wat een orgasme is, lees dit boek. Tot slot is dit het boek waardoor alle witte mannen wensten dat ze Surinamer waren. En alle witte vrouwen dat alle witte mannen Surinamer waren.

    Aan het eind vindt Nina verlossing. Lees zelf maar hoe.

    The zen teachings of homeless Kodo

    Jee, wat een deprimerend boek. Kodo was zenleraar zonder klooster. Hij diende in een paar oorlogen en doodde mensen. In het Japanse boedisme kon dat. Het boek bevat geannoteerde uitspraken van Kodo, die me aan kroegpraat deden denken. Sommige zouden niet misstaan in De Telegraaf. Een bewijs dat je van zen niet zen wordt. Maar dat is ook niet de bedoeling. Lees Zuivere leegte van Janwillem van de Wetering voor hetzelfde gevoel maar met meer lering en vooral met meer humor.

    Pod wiatr oftewel In de wind

    Pools. Lieve Netflixfilm over een rijk meisje dat geluk vindt tussen arme surfers, arm, maar vol levenslust. Natuurlijk. Het script is dertien in een dozijn, maar tenminste een romantische film waarin ze naakt vrijen en naakt de zee in duiken ( na naakt in de duinen te hebben geslapen, wat godsonmogelijk is zonder dood te gaan van de kou, ook in de zomer ) in plaats van het neppe gedoe met bh’s. Er wordt net iets te veel zwart gekeken voor het etiket romcom. Een aantal emotionele scenes werd goed gespeeld, wat in veel Nederlandse romcoms maar matig lukt.

    Ik heb nu een paar Poolse films en series gezien en ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat de meeste in het geniep even een statement maken over homo- en transseksualiteit. In deze film stonden ergens op het eind twee vrouwen te zoenen. Tegen de repressie.

    Anne+, de film

    Anne mag nog eens doen wat ze in de serie ook deed en dat doet ze goed. Meteen het argument tegen mijn uitspraak hierboven, dat Nederlandse romcoms zo karikaturaal slecht zijn. Ze is ontwapenend, eerlijk, kwetsbaar, onderzoekend, nieuwsgierig en o zo twijfelend. Anne heeft iets fijns met een trans ( eigenlijk gewoon iemand ), breekt met een partner en publiceert een boek. Een hoop gedoe allemaal, net het echte leven. Naakt wordt in de film niet vermeden, maar op het eind gaat Anne met vriendin topless zwemmen en hier vind ik blote borsten dan weer misplaatst. Net als blote borsten bij protest : alleen bloot in uiterste nood, verder abnormaal. Als bloot normaal was hielden demonstranten hun zijn kleren aan.

  • Religieuze immunisatie bij complottheoretici

    Conspiracy theories : unwarranted absurdities, propaganda or a specific way of holding a belief ? door Leah Jule Ritterfeld, filosofe en psychologe.

    Complotten bestaan, maar sommige complotten zijn te ongerijmd en zonder het begin van een bewijs. De voorstelling dat de aarde plat is en dat ‘de’ machthebbers dit geheim houden is na enig denkwerk totaal onhoudbaar. Voor de gelovigen doet dat er niet zo toe.

    De echte waarheid is bekend bij de gelovigen. Zij zijn de ‘wakkere’ mensen ( grappig in dit ‘woke’-tijdperk ). Zij zijn ervan overtuigd dat er iets fundamenteel fout is in de wereld, maar dat de machthebbers dit verbergen.

    Nochtans bestaan sommige samenzweringen uiteindelijk wel en anderen niet. Volgens Leah Jule Ritterfeld moet je geen onderscheid maken tussen complottheorieën op grond van de inhoud van de theorie, maar op grond van de manier waarop de gelovigen met tegenbewijs omgaan. Complottheoretici die hun theorie aanpassen aan tegenargumenten en tegenbewijs kunnen uiteindelijk het complot onontkoombaar onthullen. Maar als ze tegenargumenten en tegenbewijs afdoen als juist het bewijs van het bestaan van het complot en bijvoorbeeld jou zo indelen bij de samenzweerders of stellen dat elk tegenbewijs juist een bewijs is van de cover up, immuniseren ze zich. Ze geraken zo nimmer in de buurt van het bewijzen van het complot.

    Zie ook When Prophecy Fails, een studie van Leon Festinger uit 1956 naar een groep die verwachtte dat de aarde zou vergaan en juist zíj door een UFO gered zouden worden. Toen dat niet gebeurde verwierp de groep niet de voorspelling maar bedacht een verklaring om de cognitieve dissonantie op te lossen.

    De scriptie van Leah Jule Ritterfeld kan je hier downloaden.

  • China root door David Hinton

    China root. Taoism, ch’an and original zen.
    Chinese wortels. Taoïsme, ch’an en het originele zen.

    Voorkant China root, taoism, ch’an and original zen door David Hinton

    Zenboedisme komt uit Japan. Maar voor het uit Japan in ‘het westen’ kwam importeerde Japan ‘het’ boedisme uit China. Daar bestond het al eeuwen in de vorm van ch’an en in die eeuwen was ook ch’an geëvolueerd. Het was versmolten met het taoïstische gedachtengoed. Die versmelting behandelt David Hinton in zijn boek.

    Hij doet dat door de Chinese, taoïstische wortels van zenboedisme bloot te leggen en te verklaren. Zo behandelt hij in drie delen de volgende begrippen :

    1. Tao, meditatie, adem, geest ( mind ), woorden
    2. Afwezigheid, lege geest, spiegel, rivieren en bergen, leer, boeda, donker raadsel
    3. Afwezigheid-handelen, meditatie, gemeenschapsgeval ( koan ), ongeboren, ontwaken

    Mij verhelderde het boek veel. ‘Koan’ heb ik bijvoorbeeld nooit anders dan onvertaald gelezen, maar zo zegt het mij niets. Ja, het is een raadsel dat je met denken niet moet oplossen, een raadsel dat het denken moet oplossen. Maar de vertaling van David Hinton als sanga-case, gemeenschapsgeval, maakt het veel concreter. Je ziet monniken in de weer met praktische problemen in de toepassing van de leer ( die neerkomt op het leren direct te ervaren van de werkelijkheid buiten het gebruik van het denken en voelen om, buiten de leer om ). Want dat benadrukt David Hinton : het taoïsme probeert vooral praktisch en concreet te zijn, al lijken de taoïstische teksten bij uitstek ondoordringbaar. Al met al een erg leerzaam boek voor de zenbeoefenaar. Wel een boek dat je alleen heel langzaam kunt lezen. Veel alinea’s bevatten zo veel om even in je om te laten gaan. Of wat langer.

    David Hinton heeft zijn sporen verdiend als vertaler van poëzie en filosofische werken. In de herfst van 2022 staat Wild mind, wild earth op stapel, een boek dat gefundeerd is in het gedachtengoed dat Hinton in China root behandelt. Ik kijk ernaar uit. In 2023 verwacht Hinton een vervolg op China root te publiceren : China root sourcebook. Zie davidhinton.net.

  • Een extra laag in de mu-koan in de vertaling door David Hinton

    Uit het boek China root, bladzijden 53-55.

    De mu-koan gaat meestal zo : Een monnik vroeg meester Josho : heeft een hond boedanatuur ? Meester Josho antwoordde : mu.

    Mu is Japans voor niets, leeg, leegte. Josho zei waarschijnlijk geen mu maar wu, want hij sprak Chinees. Maar goed, mu en wu betekenen hetzelfde.

    Hinton vertaalt de koan zo :

    A monk asked master Visitation-Land : “A dog too has Buddha-nature, no ? “
    “No/Absence,” Visitation-Land replied.

    Het mooie aan deze vertaling is dat zowel de vraag als het antwoord ‘niet’ bevatten. Het wordt nog leuker als je in absence ook beweging stopt : absencing. Dat werkwoord bestaat niet in het Engels, maar dat hoeft je er niet van te weerhouden om het toch te maken.  Absencing is werkende leegte, de leegte die presence voortbrengt, de vormen, de tienduizend dingen.

    En zou het no in de vraag niet net zo goed no/absence/absencing kunnen zijn ? David Hinton merkt al op dat in de vraag de beide elementen absence en presence zitten. Presence zit in de hond, een vorm, één van de tienduizend dingen die ontstaat uit absencing, de werkende leegte.

    En dit nu niet alleen opvatten als een woordspelletje maar ook als mislukte, maar bitter ernstige beschrijving van de echte wereld.